Balthazaar Bosduif schrijft een ode aan J.S. Foer

Ik hou van talent en kennis. Ik hou van mensen die zich kwetsbaar durven opstellen. Ik hou van genuanceerde meningen. Kritische optimisten. Iemand die mooie verhalen kan vertellen. Mensen die gedreven maar toch bescheiden zijn, zichzelf goed kennen. Hoeveel van zulke mensen bestaan er in de wereld? Massa's of haast niemand?

Eentje van hen is Jonathan Safran Foer, de auteur van 'Extremly loud & incredibly close'. Ik heb al heel lang iets willen schrijven over dat boek. Of over Jonathan Safran Foer zelf. Eerst een kritische bespreking, dan een huldiging, nu misschien wel een liefdesverklaring. Alles wat ik over hem zou willen zeggen, kan ik hier niet neerschrijven. Het is gewoon te veel. Dit is iemand om in een glazen potje te stoppen en te bestuderen.

'Snel.Aanstormend.Talent.' Zo zou ik hem beschrijven.
Hij is 29, zijn debuut is ondertussen verfilmd. Zijn tweede boek is een wereldsucces. Waar een beginnend auteur niet van zou durven dromen, dat heeft hij al achter de rug. Genoeg goede reclame om hem eens een keer te proberen, dacht ik.
Ik zat bij een bushalte toen ik de eerste regels las en ik ben niet meer opgehouden. Op de bus heb ik me kotsmisselijk gelezen. Het laatste stukje naar huis heb ik gekuierd, met mijn neus tussen het papier omdat het te donker was. Het was godverdomme nog een keer tijd voor 'een echt goed boek' en ik heb het gekregen.

What The?

What about a teakettle? What if the spout opened and closed when the steam came out, so it would become a mouth, and it could whistle pretty melodies, or do Shakespeare, or just crack up with me? I could invent a teakettle that reads in Dad's voice, so I could fall asleep, or maybe a set of kettles that sings the chorus of "Yellow Submarine," which is a song by the Beatles, who I love, because entomology is one of my raisons d'être, which is a French expression that I know. Another good thing is that I could train my anus to talk when I farted. If I wanted to be extremely hilarious, I'd train it to say, "Wasn't me!" every time I made an incredibly bad fart. And if I ever made an incredibly bad fart in the Hall of Mirrors, which is in Versailles, which is outside of Paris, which is in France, obviously, my anus would say, "Ce n'étais pas moi!"

What about little microphones? What if everyone swallowed them, and they played the sounds of our hearts through little speakers, which could be in the pouches of our overalls? When you skateboarded down the street at night you could hear everyone's heartbeat, and they could hear yours, sort of like sonar. One weird thing is, I wonder if everyone's hearts would start to beat at the same time, like how women who live together have their menstrual periods at the same time, which I know about, but don't really want to know about. That would be so weird, except that the place in the hospital where babies are born would sound like a crystal chandelier in a houseboat, because the babies wouldn't have had time to match up their heartbeats yet. And at the finish line at the end of the New York City Marathon it would sound like war.

-Extremly loud & incredibly close, J.S. Foer, pagina 1-

Ondertussen heb ik 'EL & IC' een tweede keer gelezen. Dat moest. Na mijn eerste poging was er bijna niets van de inhoud me bijgebleven. Ik was zo overdonderd door zijn stijl. Kort, krachtig. Alle karakters van vlees en bloed. Zijn dialogen, zo echt. De realiteit met wat schrijversfinesse. Alles leek zo eenvoudig en juist. Waar het verhaal nu weer over ging, dat was niet zo belangrijk. Deze man kon schrijven. Of beter, hij doorboort het leven met zijn pen.

Toen ik een tweede keer het boek dichtsloeg, wist ik niet goed wat ik nu juist gelezen had. Zoveel verhaallijnen, één berg suggestie, de verklarende terugkerende beelden. Een meesterlijke constructie, tegenover al die kleine details die ongetwijfeld ook van enorm belang zijn. Het boek ontsnapt bijna aan je grip. Foer heeft me zonder twijfel meer willen vertellen dan ik op het papier heb zien staan. Ik laat hem nu maar even op de boekenplank staan, maar die derde keer is niet heel erg ver weg. Ik hoop dat ik dan het talent van Foer kan wegcijferen en gewoon het verhaal kan lezen.

Extraatje voor de geïntereseerden: kijk en luister